Taalgericht vakonderwijs, kant en klare modules PO en VO -1-

Ook zo’n moeite om uitvoering te geven aan Taalgericht vakonderwijs? Of is het zo moeilijk uit te leggen op school? Zijn een paar kant en klare modules dan niet iets voor jouw school? Als vakdocenten één of twee keer met een module hebben gewerkt, ervaren ze dat het minder complex is dan het lijkt om aandacht aan taal te besteden in een vakles.
Uit welke modules kan een school (PO en VO) kiezen?
GOUDEN EEUW groep 7
Hoe is de Gouden Eeuw ontstaan en hoe belangrijk is deze eeuw voor de geschiedenis van Nederland geweest?
De module brengt 170 schooltaalwoorden aan die van belang zijn om wereldoriëntatie, aardrijkskunde en geschiedenis op het voortgezet onderwijs goed te kunnen volgen.
Naast een ruime variatie aan verwerkingsopdrachten dragen vier producten bij aan het taalportfolio.
NATUURGEWELD groep 7
Waarom is natuurgeweld niet hetzelfde als een natuurramp?
Het verschil tussen oorzaken en gevolgen, hoe is de aarde opgebouwd en wat zijn aardplaten? Hoe ontstaan aardbevingen, tsunami en vulkaanuitbarstingen? De module is een voorbereiding op de leerstof van wereldoriëntatie een aardrijkskunde op het VO.
De module brengt 130 schooltaalwoorden aan, waarbij rekening is gehouden met noodzakelijke voorkennis en woordenschat bij de zaakvakken van het voortgezet onderwijs. De module vult het portfolio aan met zes taalproducten.
Buurt-wijk-stad groep 7
Ontwerp je schoolplein en maakt een maquette.
Leerlingen ontwerpen hun schoolplein aan de hand van een programma van eisen. Er is een grote rol weggelegd voor beschouwen, vergelijken, waarderen en problemen oplossen: de 21th Century Skills. Deze denkvaardigheden zijn kunnen niet zonder goede taalvaardigheid: leerlingen moeten namelijk verwoorden en beschrijven wat zij vinden.
De module verrijkt de woordenschat met 120 schooltaalwoorden en brengt basiskennis en vaardigheden aan voor het vak aardrijkskunde. De module verrijkt het portfolio met vier taalproducten.
Staatsinrichting groep 8
Praten als de koningin.
Leerlingen leren hoe het land wordt bestuurd, hoe ons kiesstelsel in elkaar steekt en wat democratie is. De documentaire ‘Please vote for me’ is vertrekpunt: democratie op school in China. Leerlingen observeren o.a. hoe kinderen zichzelf verkopen voor de verkiezing klassenvertegenwoordiger en stellen tips and trics op voor hun eigen presentaties. De module verrijkt de woordenschat met 133 schooltaalwoorden t.b.v. geschiedenis en maatschappijleer op het voortgezet onderwijs. Voor het portfolio werken de leerlingen aan vijf taalproducten.
DAG SCHOOL groep 8
Naar het voortgezet onderwijs.
Hoe bereid je een proefwerk voor? Hoe ga je met docenten om? Hoe maak je vrienden? Naast huiswerk maken en plannen, agendabeheer en het leren van woordjes staan juist ook werkhouding en motivatie centraal, waarbij een actieve werkhouding tijdens de les wordt benadrukt. We leren dat intelligentie geen vaste eigenschap is, maar wel iets is dat je kunt ontwikkelen door bij te leren en je best doen. Veel kinderen zijn onzeker over hoe het er in de brugklas aan toe zal gaan en zijn gebaat met een extra ‘zetje in de rug’, maar moeten ook weten dat ze hun schoolsucces voor een groot deel zelf in de hand hebben.
De module brengt 107 schooltaalwoorden aan met betrekking tot studie en sociale vaardigheden. Het taalportfolio wordt aangevuld met een inhoudsopgave, een inleiding, een evaluatieverslag en nawoord en een aanbevelingsbrief voor het voortgezet onderwijs.
MIDDELEEUWEN Leerjaar 1 h/v
Voorkennis aanbrengen voor de leerstof van geschiedenis.
Aan de orde komen het rijk van Karel de Grote, de standenmaatschappij, het leenstelsel, het kloosterleven, het leven in de middeleeuwen en de gilden.
De module verrijkt de schooltaalwoordenschat met 185 schooltaal- en vaktaalbegrippen die bekend worden verondersteld bij geschiedenis op het voortgezet onderwijs. Het taalportfolio wordt aangevuld met drie taalproducten.
VERSLAVING Leerjaar 1 vmbo en h/v
Weet waar je aan begint. De module brengt voorkennis aan voor de vakken biologie en verzorging op het voortgezet onderwijs.
De module is gesponnen om ‘Afblijven’ van Carry Slee dat zelfstandig wordt gelezen als opstapje om meerdere verslavingen aan de orde te stellen. Het gaat in de module niet alleen om de effecten van drugs, ook alcohol en de invloed daarvan op de hersenen, nicotine en dopamine, gamen, gokken en de rol van groepsdruk komen uitgebreid aan de orde.
De module biedt 126 schooltaalwoorden (biologie) aan en verrijkt het portfolio met vier producten.
SEKS, DE FEITEN Leerjaar 2 h/v
Feitelijke kennis over seksualiteit en seksuele relaties.
De module bestaat uit 7 lessen over grensoverschrijdend gedrag en de weerbaarheid van vooral meisjes. De taalmodule laat leerlingen nadenken over wat ze zelf willen: willen meisjes daadwerkelijk stoeipoes zijn al half naakt een beetje aanschurken tegen rapper 50 cent  of jongens die hem imiteren? Is de wereld die je ziet in videoclips hetzelfde als de werkelijke wereld?
De module brengt 192 schooltaal- en vaktaalbegrippen (biologie, maatschappij) aan en voegt aan het taalportfolio een photosoap toe waarin relaties, intriges, overspel, roddel en achterklap een belangrijke rol spelen.
ZOMERSCHOOL  tussen groep 7 en 8 en Nieuwkomers VMBO
800 jaar Amsterdamse kinderen, een inburgeringproject.
De groei van de stad van 1170 tot de Tweede Wereldoorlog.
Een lesprogramma van drie weken, vier a vijf ochtenden per week gericht op essentiële basiskennis over Amsterdam gedurende de eeuwen. De module is gesponnen om het boek Kinderen van Amsterdam. Hierin wordt telkens vanuit het gezichtspunt van een kind een bepaalde periode iets verteld over het leven en werken in Amsterdam. De taalleerlijn is gericht op het oefenen met schrijven en spreken voor een groep.
De 280 schooltaalwoorden die worden behandeld komen allemaal voor in het boek, terwijl de doelgroep deze woorden doorgaans niet of nauwelijks kent. Deze woorden worden overigens wel bekend verondersteld bij aanvang van het voortgezet onderwijs. Het taalportfolio wordt aangevuld met tien producten.

Iedere module bestaat uit 7 lessen.
Over de (taal)didactische aanpak en doelstelling van de modules kunt u lezen in deel 2 en 3.
Nee, de modules zijn niet gratis. Heeft u interesse, neem dan contact op.
In ontwikkeling:
HOE BLIJF IK GEZOND (werktitel) groep 8.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*